Mirjam van Nie, Hosea en pornografie, in: Interpretatie 18,3 (2010), p. 26-28.

In Hosea 2 wordt een ontrouwe vrouw naakt te kijk gezet. Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van de man die haar ontbloot, maar in de huidige tijd kunnen we er niet omheen te bedenken, hoe het voor de vrouw geweest moet zijn. Ook bekruipt ons al snel het idee dat zo een vertoning ons bekend voorkomt. Mirjam van Nie schrijft over het verband tussen dit verhaal van Hosea en de ‘pornoficatie’ van onze cultuur.

 

Wij leven in een samenleving waar naaktheid alom tegenwoordig is. Vanuit reclames in de openbare ruimte springen schaars geklede vrouwen ons in het oog. Op de televisie komen vrouwen voorbij in uitdagende houdingen, en slechts met een paar muisklikken kunnen wij allerlei pornografische afbeeldingen tot ons nemen. Ook in de Bijbel komt het voor dat vrouwen ontbloot worden, waarbij een zeker pornografisch element duidelijk aanwezig is. 

In dit artikel wil ik een verband leggen tussen de profeet Hosea en de pornoficatie van onze samenleving, zoals beschreven door Myrthe Hilkens, en wil ik zoeken naar een profetisch perspectief. In Hosea 2 is in de verzen 5, 11 en 12, sprake van het ontbloten van de naaktheid en de schaamte van de vrouw. Er zijn drie verschillende woorden in het Hebreeuws, om dit tot uitdrukking te brengen: ‘roem, naaktheid, het daaraan verwante ‘rwa, schaamte. Deze beide woorden komen regelmatig voor in de rest van de Bijbel. Op verschillende plaatsen gaat het over het ontbloten van de schaamte om iemand te onteren. Daarnaast is er het woord nabloet, dat slechts een keer voor komt. Het betekent specifiek de vrouwelijke schaamdelen. Ik stel voor dit woord te vertalen met flamoes. Het ontbloten van de naaktheid en de schaamte van de vrouw moet bij Hosea worden gezien in de contekst van de metafoor van het huwelijk. In Hosea 1 zegt God tegen Hosea dat hij moet trouwen met een ontrouwe vrouw, een overspelige. Op die manier kan zichtbaar worden gemaakt hoe het God zelf vergaat. God zelf heeft immers zijn verbond gesloten met het volk Israël, maar dat volk is ontrouw en afvallig. In Hosea 2 wordt die ontrouwe en afvallige bondgenoot vervolgens geëxposeerd en in haar naaktheid te kijk gezet.