maandag 6 juni 2011
Over de Utrechtenaar Adrianus Florisz, van 1522 tot 1523 paus Adrianus VI, is ondanks zijn korte pontificaat door de eeuwen heen veel geschreven. Michiel Verweij vat deze literatuur samen in een korte biografische schets waarin niet alleen Adrianus als paus wordt beschreven. Verweij deed zelf uitgebreid onderzoek naar met name de contacten die Adrianus onderhield met Erasmus.
Het grootste deel van zijn leven was Adrianus hoogleraar in de theologie aan de universiteit in Leuven. Hij behoorde tot de voornaamste theologen van zijn tijd. Ook was hij leraar van Karel V, die hij een aantal jaren in Spanje vertegenwoordigde als stadhouder.
Los van het pausschap schetst Verweij zo een indrukwekkende carrière. Daarbij is hij opvallend positief over Adrianus als ‘onderkoning’ van Spanje. Hij zorgde ervoor dat het land, dat bestond uit een aantal koninkrijken die nog maar kort daarvoor onder één koning waren verenigd, een eenheid bleef onder het gezag van Karel V, waardoor het in de loop van de zestiende eeuw uitgroeide tot het machtigste land van Europa.
Verweij wijst nog eens nadrukkelijk op het meest opvallende feit uit Adrianus’ pausschap: de erkenning dat fouten gemaakt door de leiding van de rooms-katholieke Kerk ertoe hadden geleid dat Luther zo veel aanhang had kunnen verwerven. De verklaring is in zijn geheel in het boek opgenomen. Tragisch is dat het bijzondere karakter van de verklaring destijds door vrijwel niemand werd gezien.
