Wie aan joden en jodendom in Nederland denkt, komt al snel terecht bij pijnlijke collectieve herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. De invloed van het jodendom in Nederland is echter veel groter, net als de geschiedenis van de Joden in Nederlan Precies dat wil De Joodse Canon doen: kort en bondig de centrale punten van 700 jaar Joodse geschiedenis in een lopend verhaal presenteren.
De vorm die is gekozen is die van een canon. Er zijn honderd vensters gekozen die met elkaar een evenwichtig, representatief beeld geven. Elk venster heeft betrekking op een centrale gebeurtenis, een plaats (een zogenaamde lieu de mémoire), een persoon of een voorwerp – aan de hand waarvan een belangrijk aspect van de Nederlands-Joodse geschiedenis verteld kan worden. Elk venster heeft een korte tekst van zo’n vierhonderd woorden en is gekoppeld aan een sprekende, iconische afbeelding. De vensters zijn per eeuw gegroepeerd rond een samenbindend thema, waardoor ze tevens zijn opgenomen in een lopend verhaal.
In de canon, die van de Middeleeuwen tot de eenentwintigste eeuw loopt, is aandacht voor politiek, economie, cultuur en religie, voor belangrijke rabbijnen, maar ook voor de Joodse marskramer en het antisemitisme in Nederland. De selectie is zo gemaakt dat zowel bekende als onbekende aspecten van het verleden naar voren worden gehaald. Hoogte- en dieptepunten zijn erin opgenomen. Uiteraard bedoelt deze ‘canon’ niet het laatste en definitieve antwoord te geven. Onze pretenties zijn in die zin beperkt: we hadden ook voor tal van andere vensters kunnen kiezen. Niet alles paste in het format van honderd vensters. Wél wil deze ‘canon’ iedereen een handvat geven om snel een goed overzicht te krijgen, een kapstok waarmee een ieder vervolgens zelf aan de slag kan gaan.
