Piet van Midden, 'En wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.' Over 'Drama van crisis en hoop', magnus opus van Niek Schuman, in: Interpretatie 18,7 (2010), p. 28-29
Margetekst
In februari 2008 verscheen van Niek Schuman, Drama van crisis en hoop. De psalmen: gedicht, gebundeld en gebeden, Zoetermeer: Meinema. Piet van Midden bespreekt dit magnum opusin het licht van het werk van Nic.H. Ridderbos, S.O.P. Mowinckel en H. Gunkel.
Eerste twee alinea's
Studenten komen en gaan. Wat neem je mee van de universiteit en wat laat je er – al dan niet met plezier – achter? Dat hangt af van wie je zelf bent en of er docenten zijn die je in hun vak meenemen, je enthousiast maken. Ik loop zelf al meer dan vijfentwintig jaar op een universiteit rond en zie dat sommige docenten studenten gek op hun vak weten te maken. Dat laatste lijkt mij trouwens een van de voorwaarden voor je aanstelling. Oubollige opmerkingen als ‘mijn ideaal is een universiteit zonder studenten’ zouden publiekelijk afgestraft moeten worden. Iedereen herinnert zich van zijn/haar schooltijd de docent die voor je ging als ook degene die het helemaal liet afweten.
Ik heb me vaak afgevraagd waarom ik theologie ging studeren. Mijn belangrijkste motief was om niet in militaire dienst te hoeven. Dat leek me - en lijkt me nog steeds - het ergste dat er is. Maar er is meer nodig dan een negatieve motivatie. Er moeten mensen zijn aan wie je jezelf spiegelt. Ik had een vader die in het reclamevak zat en zondags met een consent ‘rondpreekte’. Hij was zelf de wandelende reclame voor de Bijbel. En ik zat als jong gymnasiastje bij Niek Schuman in de kerk. Ik heb hem als dominee zien komen en als hoogleraar zien gaan. Schuman zag kans de voor velen verstofte verhalen en getuigenissen opnieuw te laten leven. Hij liep zelf in het verhaal rond en nam je mee, wees je daarin de weg.
Nu ik zijn magnum opus 'Drama van crisis en hoop' voor me heb liggen, verbaast me een citaat van Amos Oz voorin zijn boek mij allerminst: ‘Het is zeer de moeite waard om niet te zoeken in het gebied tussen het geschrevene en de schrijver, maar in het gebied tussen het geschrevene en de lezer.’
Schuman brengt in zijn publicaties het geschrevene dichterbij de lezer door de Schrift uit te leggen op een hoogst toegankelijke manier. Door te wijzen op doorlopende theologische lijnen, opbouw, tekstverbanden. Maar hij neemt de lezer ook mee naar de inhoud van het verhaal. En die lezers zijn voor hem niet de wetenschappers die met gereedschap klaarstaan om de tekst te fileren, maar diegenen die al die eeuwen de lofzang gaande hebben gehouden, die in navolging van profeten en apostelen de boekrol uit de schrijn hebben gehaald en weer opnieuw hebben gelezen en bezongen, want daar gaat dit werk van Schuman over.
Bron: Interpretatie, met dank aan Nico Riemersma.
