Lucepedia

Digitale theologische encyclopedie

Verantwoordelijke redacteur dossier: Luce Beheer
Dossiers » Ball, Hugo » vertalingen (van) » Flight out of Time. A Dada Diary

Flight out of Time. A Dada Diary

  Hugo Ball, Flight out of Time, New York (1974); vertaald en ingeleid door John Elderfield
In 1974 publiceerde John Elderfield de eerste integrale Engelse vertaling van Hugo Balls dagboek Flucht aus der Zeit onder de titel Flight out of Time. Hoewel hij niet zelf voor de vertaling zorgdraagt - Ann Raimes neemt deze taak op zich - introduceert hij wel Hugo Ball in een 51 pagina's tellend biografisch voorwoord. Flight out of Time: A Dada Diary is hierom geen klassieke biografie te noemen, maar bevat kwalitatief en kwantitatief genoeg informatie om wel in dit overzicht opgenomen te worden. John Elderfield is een internationaal befaamd kunsthistoricus en (oud) hoofdconservator van het Museum van Moderne Kunst in New York. In 2005 nam Time Magazine hem op in hun lijst van meest invloedrijke personen van dat jaar. Hij heeft tientallen boeken op zijn naam staan over moderne kunstgeschiedenis. 
 
Elderfield karakteriseert Hugo Ball al op de eerste pagina van zijn introductie als ‘moeilijk’, verwijzend naar de beroemde frase van Richter.  In tegenstelling tot zijn voorgangers beperkt Elderfield zich niet tot een exclusieve beschouwing van Balls dadaïstische of katholieke periode. Zo schenkt hij ruimschoots aandacht aan Balls bekering tot het katholicisme, in het bijzonder aan Byzantinisches Christentum en aan Balls 'religieuze' verering voor Wassily Kandinsky. Van Balls relatie met Kandinsky is weinig bekend, maar deze ligt – aldus Elderfield – in de ‘bewondering voor de schepper van een esthetische filosofie’. ‘Ball noemde Kandinsky eerder een priester dan een schilder.’  Volgens Richard Huelsenbeck waren Ball en Kandinsky goed bevriend.
 
Elderfield meent dat het dadaïsme uiteindelijk voor Ball niet het belangrijkste element van zijn leven was, maar het hervinden van de religie: ‘een excentrische consummatie van zijn vroegere onorthodoxie’. Elderfield schetst een continuïteit tussen dadaïsme en katholicisme: ‘Balls dadaïsme was de climax van zijn commitment aan een activistische esthetica en tevens het punt waarop hij niet verder durfde te gaan.’ Over Balls katholicisme (in onder andere Byzantinisches Christentum) meent Elderfield dat religie de laatste schakel in een triade was om ‘de tekortkomingen van zijn tijd te hervormen’.
Elderfield noemt nog twee andere biografieën bij naam, die van Egger en die van Steinke. Over Egger en zijn Hugo Ball: Ein Weg aus dem Chaos (1951) zegt hij dat diens werk feitelijk dat van Emmy Hennings reproduceert.  En hoewel hij Steinkes biografie prijst omdat hij feit en fictie weet te scheiden, bekritiseert Elderfield zijn voorganger vooral vanwege ‘veel quasi-Jungiaanse analyses’. 


Bron: Tilburg School of Catholic Theology
Share
Share on TwitterShare on facebookShare on Google Plus
Scroll To Top