עלה opgaan

Gram.

Betekenis:omhoog gaan, optrekken, de goede kant opgaan
Betekenis in ha-stam:omhoog doen gaan, offeren
Type woord:werkwoord
Bijzonderheden:zwak werkwoord tertiae hee; eerste letter keelletter
Voorbeelden vervoeging:qal: עָלָה++ - ‘aalaa, AC 3 m enk, ‘hij is omhoog gegaan’
.qal: ++יַעֲלֶה++ - ja‘ale, PC 3 m enk, ‘hij zal omhoog gaan’
.qal: וַיַּעַל - wajja‘al, PC 3 m enk vertelmode, ‘en toen ging hij omhoog’
.hif‘iel: ++הֶעֱלָה - he‘elaa – AC 3 m enk, ‘hij heeft geofferd’

Kapstok

Omhoog gaan betekent in het Bijbelse taalgebruik ‘de goede kant opgaan’. Je gaat op naar Jeruzalem, op naar de Tempel van de Heer - die uiteraard hoog op een berg is gebouwd. En עֲלִייָה++ - ‘aliejaa is dan ook de emigratie van joden uit de diaspora naar Israël.

Tegenover omhoog gaan staat ‘afdalen’, soms letterlijk of figuurlijk de verkeerde kant opgaan. En dat komen we in de Schrift tegen in het werkwoord ++יָרַד++ – jaarad.

De ha-stam van het werkwoord is natuurlijk ‘maken dat iemand omhoog gaat’, maar veel vaker omhoog doen gaan in de zin van ‘offeren’. Kijk maar eens in Genesis 22,2. In de Latijnse vertaling van dat vers komt u overigens een woord tegen dat wij ook kennen in het Nederlands, verwant aan de ha-stam van ++עָלָה++: atque offer eum ibi holocaustum ‘en offer hem daar als een brandoffer…’

Vergelijk de woorden:++עַל++ - ‘al, ‘op’, ‘boven’
.++אל++ ++על++, El Al, Israëlische vliegmaatschappij (lett. ‘naar omhoog’)
.++עֲלִייָה++ - ‘aliejaa, ‘opgang’, van joden uit de diaspora naar Israël
.++יָרַד++ - jaarad, ‘afdalen’
.++עֹלָה - ‘oolaa, ‘brandoffer’
.Holocaust (Lat. holocaustum), lett. ‘brandoffer’

Offeren

geit

Links

De plek bij uitstek waar wordt geofferd: de Tempel in Jeruzalem.

Neem eens kijkje op het Tempelplein (3D-omgeving).

Terug naar zoekpagina